Διαδραστικό video στο Edpuzzle

Πηγή

Επέλεξα ως θέμα την παρουσίαση του Google Jamboard, ενός εργαλείου της σουίτας της Google.
Πατώντας εδώ μπορείτε να παρακολουθήσετε το  διαδραστικό βίντεο.

Τεχνολογίες και Μάθηση στο Σχολείο

 

Σήμερα ο εκπαιδευτικός , έχει στη διάθεσή του μια πληθώρα τεχνολογικών εργαλείων με τα οποία μπορεί να διευκολύνει το έργο του αλλά και τη μαθησιακή διαδικασία. Τα εργαλεία αυτά καθιστούν τη μάθηση πιο ελκυστική και αυξάνουν τα κίνητρα για δέσμευση και ενεργό συμμετοχή, αφού έχουν ενσωματωμένα πολυμέσα (βίντεο, εικόνα, ήχο ) και την προσαρμόζουν στους ατομικούς μαθησιακούς χαρακτήρες των μαθητών του.

Ο κατάλογος των εργαλείων είναι μακρύς και ανανεώνεται συνεχώς. Τα εργαλεία αυτά μπορούν να χωριστούν σε κατηγορίες:

Συστήματα διαχείρισης μάθησης (LMS): Με τα LMS ο εκπαιδευτικός μπορεί να παρέχει στους μαθητές του υλικό προς μελέτη, να οργανώνει δραστηριότητες αλλά και να διευκολύνει την επικοινωνία και τη συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων μελών (εκπαιδευτικοί, μαθητές, γονείς). Με αυτό τον τρόπο μειώνει τον φόρτο εργασίας του, αφού οποιαδήποτε στιγμή μπορεί να τα επαναχρησιμοποιήσει άλλα και να ανατρέξει ελέγχοντας την πρόοδο των μαθητών του. Επίσης και οι ίδιοι οι μαθητές μπορούν να έχουν πρόσβαση στο υλικό οπουδήποτε και οποτεδήποτε. Τέτοια εργαλεία είναι: Moodle, Edmodo, eclass, blackboard, class dojo, Google Classroom κ.ά.

Εργαλεία επεξεργασίας ήχου και εικόνας με τα οποία μπορούμε να καταγράψουμε, να επεξεργαστούμε και να αποθηκεύσουμε αρχεία ήχου και εικόνας. Τέτοια εργαλεία είναι: Audacity, Movie Maker, Windows Media Player, Animaker κ.ά. Θα μπορούσαμε να παρακινήσουμε τους μαθητές μας να ηχογραφήσουν είτε ατομικά είτε συλλογικά ένα θέμα που τους ενδιαφέρει και να φτιάξουν για παράδειγμα ένα podcast, να δημιουργήσουν ένα βίντεο αναφορικά με το μάθημα της ιστορίας κ.α

Εργαλεία σχεδιασμού και παρουσίασης πληροφοριών με τα οποία ο εκπαιδευτικός μπορεί να παρουσιάσει το μάθημά του κάνοντάς το πιο ελκυστικό, αλλά και οι μαθητές μπορούν να δημιουργήσουν παρουσιάσεις/εννοιολογικούς χάρτες με τη χρήση πολλαπλών τρόπων αναπαράστασης (εικόνα, ήχο, κίνηση, βίντεο), αναπτύσσοντας με αυτό τον τρόπο δεξιότητες οργάνωσης , σχεδιασμού, συνεργασίας, δημιουργικότητας και κριτικής σκέψης. Θα μπορούσαν για παράδειγμα να δημιουργήσουν έναν εννοιολογικό χάρτη με τα σημαντικότερα γεγονότα από το μάθημα της ιστορίας ή να παρουσιάσουν στους συμμαθητές τους την έρευνά τους πάνω σε ένα θέμα. Τέτοια εργαλεία είναι Powerpoint,Padlet, Prezi, coggle κ.ά

Εργαλεία υλοποίησης διαδραστικών δραστηριοτήτων: Pixton, Storybird, Kahoot,Quizizz, Learningapps κ.α Με το Pixton και το Storybird ο εκπαιδευτικός μπορεί να δημιουργήσει με τους μαθητές του ψηφιακά κόμικ. Με το Kahoot, Quizizz, Quizalize και πολλά άλλα παρεμφερή λογισμικά μπορεί να δημιουργήσει κουίζ παιχνιδοποιώντας τη μάθηση, αφού δημιουργούν ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον με βασικά στοιχεία του Gamification όπως βαθμολογία, κατάταξη, χρονόμετρο κ.α  Μπορεί επίσης  να τα αξιοποιήσει  για αρχική, διαμορφωτική και τελική αξιολόγηση.

Εργαλεία προσομοιώσεων και εικονικών περιηγήσεων όπως είναι το phet, Φωτόδεντρο, Google Earth τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μαθήματα φυσικών επιστημών.

Ψηφιακά παιχνίδια όπως CivilizationEdu, MinecraftEdu κ.α

Για την κατάλληλη επιλογή κάθε φορά του τεχνολογικού εργαλείου που θα αξιοποιήσουμε στην τάξη θα πρέπει να αναζητάμε την προστιθέμενη αξία στη διδασκαλία, στη μάθηση και στην αξιολόγηση για να αποφύγουμε τη χρήση του μόνο για τη στήριξη της παραδοσιακής μεθόδου διδασκαλίας.         

Quiz στον ψηφιακό γραμματισμό

Πόσο ψηφιακά εγγράμματος είσαι; 

Πολυγραμματισμός

 

Η τεχνολογική εξέλιξη και η νέα κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια, έχει δημιουργήσει ένα σύνθετο περιβάλλον, το οποίο απαιτεί διαρκή απόκτηση νέων δεξιοτήτων.  Η παιδαγωγική του γραμματισμού δεν επαρκεί ώστε να δώσει στους μαθητές τα εφόδια εκείνα τα οποία είναι απαραίτητα σε μια κοινωνία πολυγλωσσική και πολυπολιτισμική. Οι πολυγραμματισμοί έρχονται όχι για να αναιρέσουν τις βασικές αρχές του γραμματισμού, αλλά για να καλύψουν την ανάγκη του σύγχρονου πολίτη να δίνει νόημα σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο. Το άτομο θα πρέπει να είναι σε θέση να αντιλαμβάνεται και να κατανοεί όχι μόνο τις πηγές που χρησιμοποιούν το γραπτό λόγο αλλά και τεχνικές μετάδοσης μηνυμάτων όπως οπτικές, ηχητικές, νευματικές και χωρικές.
 

Ο πολυγραμματισμός αντιμετωπίζει την κατανόηση του νοήματος ως «σχέδιο» το οποίο αποτελείται από τρία στάδια:

·    Το σχεδιασμένο: Το σύνολο των διαθέσιμων πηγών

·    Τον σχεδιασμό: Τη διαδικασία της διαμόρφωσης του νοήματος

·    Το ανασχεδιασμένο: Το αποτέλεσμα του σχεδιασμού- νέα παραγωγή νοήματος.

Σκοπός λοιπόν της εκπαίδευσης είναι να έρθουν οι μαθητές σε επαφή και με άλλες πηγές μετάδοσης μηνυμάτων πέρα της γλωσσικής. Η μετασχηματιστική παιδαγωγική του πολυγραμματισμού αποτελεί σύνθεση 4 κατηγοριών:

       ·   Τοποθετημένη πρακτική: Δραστηριότητες μέσα από την καθημερινότητα των     μαθητών

·    Ανοιχτή διδασκαλία: Ξεκάθαροι στόχοι και περιεχόμενο στους μαθητές

·    Κριτική πλαισίωση: κριτική παρουσίαση πληροφοριών

·   Μετασχηματιστική πρακτική: Διαδικασία σύνθεσης/παραγωγής νέων προϊόντων.

Στο παρακάτω σχήμα περιγράφονται σχεδιαγραμματικά οι τέσσερις φάσεις των πολυγραμματισμών.

 

πηγή 

Η παιδαγωγική αυτή προσέγγιση βασίζεται στην ενεργό συμμετοχή εκπαιδευτικών και μαθητών για το σχεδιασμό δυναμικών περιβαλλόντων μάθησης. Έτσι το σχολείο λειτουργεί σαν μια δυναμική κοινότητα μάθησης, τα μέλη της οποίας είναι δρώντα πρόσωπα στη διαδικασία της μάθησης, σχεδιαστές και παραγωγοί της γνώσης.

Cope, B., & Kalantzis, M. (2009). “Multiliteracies”: New literacies, new learning. Pedagogies: An International Journal, 4(3), 164-195. 

Multiliteracies in the 21st Century

Consept map για τον ψηφιακό γραμματισμό

 

Πώς οι δεξιότητες του 21ου αιώνα μπορούν να αναπτυχθούν/συνδυαστούν με τις Τεχνολογίες και τον Γραμματισμό;

 Η ραγδαία εξέλιξη και ανάπτυξη της τεχνολογίας έχει διαμορφώσει νέες συνθήκες οι οποίες έχουν επηρεάσει τις δεξιότητες που πρέπει να έχει ο σημερινός πολίτης, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στην καθημερινότητα του άλλα και στον εργασιακό του χώρο. Οι άνθρωποι πρέπει να προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα και να χρησιμοποιούν τα ψηφιακά μέσα καθημερινά. Βάσει λοιπόν των αλλαγών αυτών και τα εκπαιδευτικά συστήματα οφείλουν να ευθυγραμμιστούν, ώστε να δημιουργήσουν πλαίσια με έμφαση στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, γνώσεων και στάσεων απαραίτητων για την επιτυχία στον 21ο αιώνα.

Υπάρχει πληθώρα ορισμών που επιχειρούν να επεξηγήσουν τις δεξιότητες του 21ου αιώνα. Σύμφωνα με τον Kivunja (2015) οι δεξιότητες αυτές μπορούν να οργανωθούν σε 4 κατηγορίες (4C):

·         Collaboration (Συνεργασία),

·         Communication (Επικοινωνία)

·         Creativity ( Δημιουργικότητα)

·         Critical Thinking (Κριτική Σκέψη)

Πηγή: https://sites.google.com/a/dcsdk12.org/educational-technology/homework

Η τεχνολογία παρέχει στους μαθητές νέους τρόπους για να αναπτύξουν τις δεξιότητες της συνεργασίας, της επικοινωνίας, της δημιουργικότητας , της  κριτικής σκέψης. Αυτό που χρειάζεται είναι τα σχολεία να αξιοποιήσουν τα ψηφιακά περιβάλλοντα και εργαλεία και να υιοθετήσουν σύγχρονες στρατηγικές μάθησης. Οι Jenkins et al. (2006)  αναφέρονται στη χρήση προσομοιώσεων,  ψηφιακών παιχνιδιών , ιστοσελίδων, blog, wikis και άλλων εργαλείων , μέσω των οποίων οι μαθητές θα μάθουν και θα συμμετέχουν σε κοινότητες. Τα μέσα αυτά θα τους προσφέρουν ευκαιρίες για συνεργασία με σκοπό την επίλυση ενός προβλήματος, θα τους δώσουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν τα δικά τους πολυμέσα κινητοποιώντας τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους, θα τους εμπλέξουν στην αναζήτηση πληροφοριών, τις οποίες θα φιλτράρουν για την αξιοπιστία και εγκυρότητά τους, θα επικοινωνήσουν με ειδήμονες ή με άλλους μαθητές ανά τον κόσμο.

 

Jenkins, H., Clinton, K., Purushotma, R., Robinson, A.J., and Weigel, M. (2006). Confronting the Challenges of Participatory Culture: Media Education for the 21st Century.

Kivunja, C. (2015). Exploring the Pedagogical Meaning and Implications of the 4Cs “Super Skills” for the 21st Century through Bruner’s 5E Lenses of Knowledge Construction to Improve Pedagogies of the New Learning Paradigm. Creative Education, 6, 224-239.

Δημιουργία βίντεο για τον ψηφιακό γραμματισμό.

 

Δεξιότητες στον τομέα της ψηφιακής ασφάλειας ως βασικό συστατικό της ψηφιακής παιδείας μεταξύ των εκπαιδευτικών.

Πηγή: https://www.gillibrand.lancs.sch.uk/blog/2017-07-07-08-44-07-e-safety-year-4

Επέλεξα να σας παρουσιάσω την παρακάτω έρευνα αναφορικά με την ψηφιακή ασφάλεια και πώς αυτή σχετίζεται με την ψηφιακή παιδεία. Σήμερα, η ψηφιακή ασφάλεια είναι εξίσου σημαντική με οποιοδήποτε ζήτημα σχετίζεται με την πρόληψη των απειλών εκτός σύνδεσης. Αναμφίβολα, τόσο η αποτελεσματική χρήση των ΤΠΕ όσο και η κατανόηση και πρόληψη των αρνητικών συνεπειών απαιτεί επαρκές επίπεδο ψηφιακής παιδείας. Η ελαχιστοποίηση των αρνητικών συνεπειών που σχετίζονται με τις νέες τεχνολογίες αποδίδεται στο πρωτογενές περιβάλλον των ατόμων, δηλαδή στους γονείς και σε σημαντικούς άλλους, ειδικά στους εκπαιδευτικούς. Αυτοί είναι που πρέπει να έχουν ενημερωμένες γνώσεις σχετικά με τις απειλές που προκαλεί ο ψηφιακός κόσμος και την ικανότητα πραγματοποίησης ολοκληρωμένων προγραμμάτων πρόληψης.

O στόχος της έρευνας ήταν να εκτιμήσει το επίπεδο ψηφιακής παιδείας  μεταξύ των εκπαιδευτικών. Η μελέτη ήταν διαγνωστική για να δείξει την ψηφιακή παιδεία σε έξι επιλεγμένους βασικούς τομείς: την εργονομία της χρήσης ΤΠΕ, την αξιολόγηση της αξιοπιστίας των πληροφοριών, την ασφαλή διαδικτυακή επικοινωνία, τη διατήρηση της ανωνυμίας στον ψηφιακό κόσμο, την ασφαλή σύνδεση και την πνευματική ιδιοκτησία. Ο επιπρόσθετος, πρακτικός στόχος ήταν να πραγματοποιηθεί η τροποποίηση κυβερνητικών προγραμμάτων που απευθύνονται σε εκπαιδευτικούς. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στην Πολωνία το 2017/2018 μεταξύ 701 εκπαιδευτικών δημοτικού σχολείου. Η ομάδα αποτελούνταν από 85,7% γυναίκες και 14,3% άνδρες. Η μέση ηλικία των ερωτηθέντων ήταν 43,45 ετών. Το κύριο εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη ήταν ένα ερωτηματολόγιο που μετρούσε το επίπεδο της ψηφιακής παιδείας  που σχετίζεται με τις ψηφιακές απειλές.

Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν πως :

·  Η ψηφιακή παιδεία μεταξύ των ερωτηθέντων δεν είναι ομοιογενής. Οι εκπαιδευτικοί δείχνουν σχετικά υψηλό επίπεδο εμπειρογνωμοσύνης και δεξιοτήτων στον τομέα της εργονομίας της χρήσης νέων τεχνολογιών. Αυτή η πτυχή είναι ιδιαίτερα σημαντική όσον αφορά την ανάπτυξη θετικών συνηθειών μεταξύ των μαθητών. Το πιο αδύναμο στοιχείο ψηφιακής παιδείας είναι τα πνευματικά δικαιώματα. Τα παραδείγματα της χαμηλής ευαισθητοποίησης για ζητήματα που σχετίζονται με πνευματικά δικαιώματα περιλαμβάνουν τη χρήση υλικού που λαμβάνονται από το Διαδίκτυο (βίντεο, μουσική, λογισμικό) κατά τη διάρκεια μαθημάτων και δεν χρησιμοποιούνται πάντα σύμφωνα με τη νομοθεσία περί πνευματικών δικαιωμάτων. 

· Η ανάλυση δεδομένων αποκάλυψε ότι υπάρχει μια ομάδα εκπαιδευτικών που έλαβαν πολύ υψηλότερα αποτελέσματα λόγω της στάσης τους απέναντι στα νέα μέσα. Έτσι, οι τεχνο-αισιόδοξοι είναι πολύ πιο ενημερωμένοι από τους τεχνο-απαισιόδοξους. Οι εκπαιδευτικοί που χρησιμοποιούν τακτικά ΤΠΕ στις τάξεις τους, ηλεκτρονικά βιβλία ή πιστεύουν ότι τα νέα μέσα διευκολύνουν τη μεγαλύτερη συμμετοχή των μαθητών τους, απέκτησαν στατιστικά υψηλότερα αποτελέσματα. Παρόλα αυτά οι στάσεις, οι γνώσεις ,και ο γραμματισμός που σχετίζονται με τα ψηφιακά μέσα σε πολλές περιπτώσεις είναι άμεσα συνδεδεμένος με τον τύπο των γνώσεων που κατέχουν και σχετίζονται με τις αρνητικές συνέπειες από την υπερβολική χρήση των ΤΠΕ εντός των σχολείων αλλά και ως προς τις ζωές των μαθητών.

·Η ψηφιακή παιδεία είναι ένα πολύπλευρο κατασκεύασμα που περιλαμβάνει την τεχνική ικανότητα χρήσης συσκευών και ιστότοπων, περιήγησης για πληροφορίες, ασφαλή δεδομένα, ρύθμιση εξοπλισμού και ενημέρωση των γνώσεων για νέες ηλεκτρονικές απειλές. Όλοι αυτοί οι παράγοντες καθιστούν δύσκολη τη λίστα και τη μέτρηση όλων των ψηφιακών δεικτών ασφάλειας. Ωστόσο, παρατηρήθηκε ότι όσο υψηλότερη είναι η ευαισθητοποίηση και ο γραμματισμός σε έναν τομέα, τόσο υψηλότερο είναι το επίπεδο γνώσης σε άλλους τομείς.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Το σύγχρονο σχολείο είναι ένα ίδρυμα που όχι μόνο εφαρμόζει λύσεις πληροφορικής και διαχείρισης στην εκπαιδευτική του πρακτική, αλλά επίσης προετοιμάζει τους μαθητές να προστατευθούν επιτυχώς από τον αυξανόμενο αριθμό ηλεκτρονικών απειλών. Το βασικό στοιχείο στη διαδικασία ενίσχυσης της ψηφιακής παιδείας μεταξύ των μαθητών είναι ένας ικανός, ενεργητικός δάσκαλος. Η έννοια της δια βίου μάθησης μέσα από τη συνεχή επιμόρφωση πάνω στο επαγγελματικό αντικείμενο μπορεί να αποτελέσει την απάντηση στις νέες ανάγκες της ψηφιακής παιδείας που διαρκώς εμφανίζονται. Με απόκτηση των κατάλληλων γνώσεων επέρχεται και η δυνατότητα αντιμετώπισης των ψηφιακών απειλών αφού πρόκειται για ένα σύνολο πληροφοριών που διαρκώς πρέπει να ανανεώνεται. Από αυτή την οπτική γωνία, η έννοια του ψηφιακού γραμματισμού ολοκληρώνεται υπό το πρίσμα ότι υπάρχει ανάγκη για συνεχή επιμόρφωση και ανανέωση των γνώσεων που κατέχουν οι διδάσκοντες.

 

Tomczyk, Ł. (2020). Skills in the area of digital safety as a key component of digital literacy among teachers. Education and Information Technologies, 25(1), 471-486.